تاثیر جراحی فک بالا بر فرم بینی یکی از سوالات مهم کاندیدهای جراحی فک است. از آنجایی که فک بالا نزدیکی و ارتباط بیشتری با بینی دارد، جراحی آن میتواند روی بینی هم تاثیر بگذارد. اما اینکه چه اندازه تاثیر دارد یا اینکه آیا ناهنجاری‌های بینی با جراحی فک قابل درمان است یا نه، نیاز به بحث دارد. به همین دلیل در این مقاله قصد داریم به تمام سوالات مهم شما درباره تاثیر جراحی فک بالا بر فرم بینی پاسخ دهیم.
فرم فک طبیعی چگونه است؟
فک طبیعی فکی است که در آن دندان‌ها به فرم مناسب در آن جای گرفته‌اند و منظم هستند. علاوه بر آن دندان‌های جلویی فک بالا هنگام بستن دهان روی دندان‌های جلویی فک پایین قرار می‌گیرد. دندان‌های فک بالا تقریبا یک تا دو میلی‌متر از دندان‌های فک پایین جلوتر هستند. چنانچه دندان‌های فک بالا یا پایین به طور مرتب سرجای خود قرار نگرفته باشند یا روی هم قرار نگیرند، فک استاندارد نیست. این مشکل میتواند مربوط به یک فک یا هر دو باشد. فک غیر طبیعی میتواند روی فرم بینی نیز اثر بگذارد. به همین دلیل است که موضوع تاثیر جراحی فک بالا بر فرم بینی هم مطرح می‌شود.
چه کسانی نیاز به جراحی فک دارند؟
زمانی که درمان ارتودنسی برای اصلاح دندان‌ها و فک موثر نیست، بیمار به جراحی فک نیاز خواهد داشت. نامرتبی دندان‌ها و فک میتواند علت ارثی داشته باشد یا در حین رشد ایجاد شود. موارد دیگر مانند ضربه به فک، رشد غیر عادی، تومورها و… هم می‌توانند باعث ایجاد مشکلات دندان و فک شوند. اختلالات شدید فک بالا، فرم بینی را نیز دچار مشکل می‌کنند. به همین دلیل جراحی میتواند فرم بینی را نیز اصلاح کند و به آن حالت عادی بدهد.
آنچه باید در مورد جراحی فک و مراقبت های بعد از آن بدانید
زمانی که درمان ارتودنسی برای اصلاح دندان‌ها و فک موثر نیست، بیمار به جراحی فک نیاز خواهد داشت. نامرتبی دندان‌ها و فک میتواند علت ارثی داشته باشد یا در حین رشد ایجاد شود. موارد دیگر مانند ضربه به فک، رشد غیر عادی، تومورها و… هم می‌توانند باعث ایجاد مشکلات دندان و فک شوند. اختلالات شدید فک بالا، فرم بینی را نیز دچار مشکل می‌کنند. به همین دلیل جراحی میتواند فرم بینی را نیز اصلاح کند و به آن حالت عادی بدهد.
علائم ناهنجاری‌های فک و بینی
قبل از اینکه بخواهیم وارد بحث تاثیر جراحی فک بالا بر فرم بینی شویم، باید علائم ناهنجاری‌های فک را بشناسیم. چرا که اگر فقط بینی فرم غیر طبیعی داشته باشد، با رینوپلاستی درمان می‌شود. اما اگر فک بالا نیز مشکل داشته باشد، شیوه جراحی متفاوت خواهد بود. علائم ناهنجاری فک و بینی عبارتند از؛
- عدم تقارن در صورت.
- رشد فک‌ها بیشتر یا کم‌تر از حد طبیعی
- فاصله بین دندان‌های جلویی فک بالا و پایین هنگام بسته بودن دهان.
- مشکلات راه هوایی برای تنفس
- اختلال در فرآیند جویدن یا باز و بسته کردن دهان.
- درد در عضلات یا مفاصل فک
- مشکلات گفتاری
- عدم قرارگیری دندان‌های جلویی یا عقبی روی هم هنگام تماس (اپن بایت)
آنچه باید در مورد جراحی فک و مراقبت های بعد از آن بدانید
جراحی فک که در اصطلاح علم پزشکی به آن «جراحی ارتوگناتیک» هم گفته می‌شود، ناهنجاری‌های استخوان فک را برطرف می‌کند. در این جراحی روابط فکی اصلاح شده وروابط اسکلتی صحیح برقرارمیشود. مهم‌ترین دلایل کسانی که جراحی فک و صورت را انجام می‌دهند، زیبایی صورت و برطرف کردن ناهنجاری فک در زمان صحبت کردن و غذاخوردن است. این جراحی توسط متخصصان فک و صورت انجام می‌شود. اگر قصد انجام چنین جراحی را دارید، حتما سوالات زیادی همچون روش های مراقبت از جراحی فک در ذهن‌تان هست که باید برای آن پاسخ داشته باشید. بدون اطلاعات قبلی تصمیم‌گیری کمی دشوار است. پس این مطلب را از دست ندهید.
آنچه باید در مورد جراحی فک و مراقبت های بعد از آن بدانید
تأثیر اصلاح اپن بایت بر فرم بینی چگونه است؟
این مشکل مانع از قرارگیری دندان‌های جلویی یا عقبی روی هم می‌شود. برای برطرف کردن اپن بایت جراح بخشی از استخوان قسمت بالای فک را برمی‌دارد. این استخوان همانی است که دندان روی آن قرار دارد. سپس فک بالا را با استفاده از صفحات و پیچ‌هایی خاص در جای خود محکم می‌کند. اصلاح اپن بایت فک بالا به دو روش انجام می‌شود.
استئوتومی فک بالا
این نوع جراحی با برشی در لثه فک بالا انجام می‌شود. سپس جراح با یک روش کنترل شده فک را می‌شکند و به سمت محل جدید هدایت می‌کند. این محل قبلا توسط مدل‌های دندانی تعیین شده است. در مرحله بعد جراح یک قطعه پلاستیکی به دندان‌ها متصل می‌کند تا محل جدید فک بالا تعیین شود. سپس با استفاده از صفحات کوچک فلزی و چند پیچ مخصوص، فک در محل خود محکم می‌شود. جنس این صفحات و پیچ‌ها از تیتانیوم است. بنابراین، خطری برای بدن ندارد. در مرحله پایانی جراح با استفاده از بخیه‌های قابل جذب لثه را می‌بندد. جابجایی فک بالا، ممکن است تغییراتی در فرم بینی نیز ایجاد کند.
جراحی ارتفاع فک فوقانی
هنگامی که ارتفاع فک بالایی بیشتر از حد معمول است، فرد دچار لبخند لثه‌ای می‌شود. در این جراحی استخوان اضافی فک حذف و فک در محل مورد نظر، با استفاده از صفحات و پیچ‌های تیتانیومی، فیکس می‌شود.
در هر دو روش تاثیر جراحی فک بالا بر فرم بینی تاحدودی مشهود است. این جراحی‌ها ظاهر بینی و عملکرد آن را تغییر می‌دهند. بسیاری از این تاثیرها مثبت هستند و ظاهر خوش فرم‌تری برای بینی ایجاد می‌کنند. در کل تاثیر جراحی فک بالا روی فرم بینی بیشتر از تاثیر جراحی فک پایین است.فک پایین به خودی خودتاثیری روی اندازه یاشکل بینی نداردولی میتواند روی دید وقضاوت فردبرنمای صورت تاثیرگذارباشد
میزان تاثیر جراحی فک بالا بر فرم بینی
میزان تأثیر جراحی فک بالا بر بینی، به متد جراحی و مشکل فک بستگی دارد. مثلا کسانی که ارتفاع فک بالای آنها زیاد است، معمولا بینی باریک‌تری دارند. چرا که این افراد معمولا از راه دهان نفس می‌کشند. در این موارد جراحی فک بالا و تنفس صحیح از طریق بینی باعث پهن شدن نسبی بینی خواهد شد. همچنین، در برخی موارد مشاهده می‌شود که نوک بینی افراد بعد از جراحی فک بالا مقداری بالاتر می‌رود.
آمارها و گزارش‌هایی درباره تأثیر جراحی فک بالا بر فرم بینی
مطالعه‌ای در این زمینه روی ۲۱ بیمار در رده سنی ۱۴ تا ۳۷ سال ( مرد وزن) و مبتلا به ناهنجاری اسکلتی دسته سه انجام شده است. این تحقیق نشان می‌دهد که میزان بالا رفتن نوک بینی در بیماران ۸۵ درصد، میزان افزایش زاویه چرخش بینی ۸۵ درصد و میزان افزایش پهنای بینی ۹۵ درصد بوده است.
همچنین، گزارشی از ۴۰ نفر از کسانی که جراحی فک بالا داشته‌اند، تهیه شده است. ۳۷ درصد از این افراد تاثیر جراحی فک بالا بر فرم بینی را تایید کرده‌اند. این دسته گفته‌اند که بینی آنها بعد از عمل جراحی فک بالا فرم بهتری پیدا کرده است. ۵۸ درصد از آنها گفته‌اند که تاثیر جراحی فک بالا بر فرم بینی آنها اصلا مشخص نبوده یا کم بوده است. ۵ درصد نیز تصور می‌کردند که فرم بینی آنها نسبت به قبل از عمل بدتر شده است!
بنابراین گرچه تاثیر منفی جراحی فک بالا روی فرم بینی احتمال کمتری دارد، اما کسانی که کاندید این عمل هستند باید به آن توجه کنند. چرا که این احتمال وجود دارد که پس از عمل جراحی فک بالا تغییراتی در بینی شما ایجاد شود که آن را دوست نداشته باشید. در این صورت ممکن است به رینوپلاستی یا عمل زیبایی بینی نیاز پیدا کنید.
عوارض جراحی فک
جراحی فک که به آن عمل جراحی ارتوگناتیک (orthognatic surgery) نیز گفته می شود،با اصلاح روابط فکی موجب بهبود سیستم جونده و تصحیح شکل فک ها می گردد. اگر مشکلات فکی درحدی باشد که تصحیح روابط فکی الزام داشته باشد آن گاه نیاز به انجام جراحی فک پیدا خواهید کرد.
در بیشتر موارد، قبل از جراحی و طی فرایند بهبودی پس از جراحی تا زمان بهبودی کامل و تراز شدن، بریس هایی روی دندان قرار می گیرد. متخصص ارتودنسی می تواند با جراح دهان و فک و صورت کار کند تا به بهترین شکل ممکن اصلاحات نواقص فک، برطرف شود. برخی از افراد بر این باورند که جراحی فک ممکن است عوارضی داشته باشد. در این مطلب ما قصد داریم به طور مفصل به بررسی عوارض جراحی فک بپردازیم. با ما همراه باشید.
عوارض جراحی فک و ریسک های مربوط به آن
تاثیر جراحی فک بالا بر فرم بینی به چه عواملی بستگی دارد؟
علاوه بر نوع جراحی، فاکتورهای دیگری نیز در تعیین میزان تأثیر جراحی فک بر فرم بینی تأثیر دارند. میزان ضخامت بافت‌ها و چربی پوست که از فردی به فرد دیگر متفاوت است ،روی این موضوع تاثیر می‌گذارد. همچنین میزان تاثیر جراحی فک بالا بر فرم بینی به عوامل زیر هم بستگی دارد:
- جنسیت
- سن
- نوع بافت بینی
- نژاد افراد
با توجه به فاکتورهای عنوان شده، به سختی می‌توان فرم بینی و میزان تغییر آن با جراحی فک بالا را قبل از عمل جراحی پیشبینی کرد.
آیا جراحی فک بالا برای اصلاح فرم بینی کافی است؟ (بررسی نیاز یا عدم نیاز به رینوپلاستی)
این موضوع بستگی به میزان ناهنجاری بینی و فک بیمار دارد. اگر ناهنجاری بینی بخاطر فرم غیر طبیعی فک ایجاد شده باشد، احتمالا تا حد زیادی بعد از جراحی فک بالا اصلاح می‌شود. مثلا اگر نوک آن پایین است، بعد از جراحی فک بالا خواهد رفت. یا اگر به علت عدم توانایی تنفس با بینی شکل آن تغییر پیدا کرده است، ممکن تا حد زیادی بعد از برطرف شدن مشکل فک بالا و تنفس با بینی فرم آن هم تغییر کند.
اما چنانچه مشکل فرم غیرطبیعی بینی چندان هم با فک بالایی شما مرتبط نباشد، جراحی فک تاثیری روی آن نخواهد داشت. در این موارد ممکن است بیمار هم به جراحی فک و هم جراحی بینی نیاز داشته باشد. پزشک با معاینه فیزیکی و عکسبرداری بهترین روش‌های درمانی برای اصلاح فرم فک و صورت را به شما پیشنهاد می‌دهد.
جراحی فک مقدم است یا جراحی بینی؟
چنانچه پزشک شما را از عدم تاثیر جراحی فک بالا بر فرم بینی مطلع کند و به شما پیشنهاد دهد که هر دو عمل را انجام دهید، بهتر است ابتدا جراحی فک انجام شود. چرا که جراحی فک بالا در هر صورت تاحدی باعث جا‌به جا شدن ساختار بینی می‌شود. اگر ابتدا بینی جراحی شده باشد، به احتمال زیاد شکل آن بعد از جراحی فک بالا تغییر خواهد کرد.
جمع‌بندی
تاثیر جراحی فک بالا بر فرم بینی در برخی از بیماران قابل مشاهده است. آنها مواردی هستند که ناهنجاری بینی‌شان به ناهنجاری فک بالا ارتباط دارد. اما اگر چنین ارتباطی وجود نداشته باشد، امکان اصلاح فرم بینی با جراحی فک وجود نخواهد داشت.
دکتر مهدی سزاوار متخصص جراحی دهان، فک و صورت هستند. ایشان با معاینه شما می‌توانند مشخص کنند که تأثیر جراحی فک بالا بر فرم بینی شما چگونه خواهد بود. البته میزان تغییرات قابل پیشبینی نیست. در صورت نیاز به مشاوره یا رزرو نوبت معاینه، می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی موجود در سایت دکتر سزاوار اقدام کنید.
