آیا جرم گیری دندان را خراب می کند؟

آیا جرم گیری دندان را خراب می کند؟ یکی از خدمات دندانپزشکی جرم گیری دندان است. برای بسیاری از ما همیشه این سوال مطرح بوده که آیا جرم گیری دندان را می کند؟ اگر جرم گیری دندان برای دندان‌ها مضر است باید چند وقت یک بار آن را انجام داد؟ آیا خطر آسیب جرم روی دندان‌ها بیشتر از جرم گیری دندان است؟ پاسخ به این سوالات می‌تواند خیال شما را از مراجعه برای این خدمات به دندانپزشکی آسوده کند. به دلیل اهمیت جرم گیری دندان و همچنین خطر آسیب در صورت زیاده‌روی در انجام آن بر آن شدیم تا در این نوشتار در مورد جرم گیری دندان و معایب و مزایا آن مطالبی را در اختیارتان قرار دهیم. برای دریافت پاسخ به این دست سوالات تا انتهای این نوشتار با ما همراه باشید:

برای برسی کامل ایمپلنت دندان کلیک کنید.

اهمیت جرم گیری دندان

تجمع پلاک باکتریایی و تارتار در دهان می‌تواند مشکلات دهان و دندان مختلفی ایجاد کند. جرم گیری دستی یا اولتراسونیک دندان یک روش موثر و ضروری برای از بین بردن این رسوبات و حفظ سلامت دندان است. مسواک زدن روزانه در خانه برای جلوگیری از تجمع باکتری‌ها و بقایای مواد غذایی روی سطوح دهان حیاتی است. با این حال، مناطقی از دهان وجود دارد که تنها بهداشت خانگی برای از بین بردن آن ها کافی نیست.

مزایا و معایب جرم گیری دندان در یک نگاه:

مزایای جرم گیری دندان

• بیماری لثه را متوقف می‌کند
• با بوی بد دهان مبارزه می‌کند
• از ریشه دندان محافظت می‌کند
• باعث سلامت لثه‌ها می‌شود
• از ریزش دندان جلوگیری می‌کند

معایب جرم گیری دندان

• درد و حساسیت خفیف
• می تواند باعث تحلیل لثه شود
• خطر عفونت بعد از عمل
• در موارد بسیار نادر، خطر آسیب عصبی وجود دارد

جرم گیری دندان چیست؟

تمیز کردن عمیق دندان‌ها که به آن جرم گیری دندان نیز گفته می‌شود می‌تواند رسوب پلاک و جرم روی دندان‌های را از بین ببرد و التهاب لثه را کاهش دهد و سلامت لثه را بهبود بخشد.

پلاک یک لایه چسبناک است که روی دندان‌ها تشکیل می‌شود که حاوی باکتری بوده و زمانی که ذرات غذا با بزاق مخلوط می‌شوند ایجاد می‌شود. شما می‌توانید پلاک‌هایی را که روزانه روی دندان‌ها جمع می‌شود، با مسواک زدن پاک کنید. با این حال، مسواک زدن تمام پلاک‌های بین دندان‌های شما را از بین نمی‌برد. پلاک باقیمانده کلسیفیه یا سفت می‌شود و تارتار را تشکیل می‌دهد.

تجمع پلاک یا تارتار می‌تواند منجر به بیماری لثه شود که شامل التهاب لثه است. در صورت عدم درمان، ژنژیویت می‌تواند به پریودنتیت تبدیل شود که یک عفونت جدی بوده در پی آن استخوان نگهدارنده دندان از بین می‌رود.

چرا به جرم گیری دندان نیاز داریم؟

جرم گیری دندان به درمان بیماری لثه که در نتیجه تجمع پلاک و جرم ایجاد می‌شود کمک می‌کند. به طور مداوم هر روز با خوردن و آشامیدن پلاک روی دندان‌ها ایجاد می‌شود. به همین دلیل است که مسواک زدن و نخ دندان کشیدن برای سلامت کلی دهان بسیار مهم است. اگر پلاک را از روی دندان‌هایتان پاک نکنید، به باکتری‌ها اجازه می‌دهید رشد کنند و تارتار ایجاد کنند که این می‌تواند منجر به التهاب شود.

التهابی که به نام ژنژیویت شناخته می‌شود می‌تواند به لثه‌ها آسیب برساند و باعث کنده شدن آنها از دندان‌ها شود. در صورت عدم درمان، حتی ممکن است دچار از دست دادن دندان یا حتی از دست دادن استخوان شوید. به این بیماری پریودنتیت می‌گویند. در نهایت اگر به دلیل آسیب دیدن رباط‌ها دندان‌های خود را از دست داده اید، پریودنتیت پیشرفت می‌کند.

جرم گیری دندان پلاک و جرم را از بین می برد و لثه‌ها را تمیزتر کرده و سالم‌تر نگه می‌دارد. اگر از داروهای خاصی مانند ضد احتقان یا داروهای ضد اضطراب استفاده می‌کنید، یا اگر باردار یا در دوران یائسگی هستید، حتما با دندانپزشک خود صحبت کنید. همه این موقعیت‌ها می‌تواند منجر به خشکی دهان شود که می‌تواند به باکتری‌ها این فرصت را بدهد که به‌جای شستشوی بزاق، مدت بیشتری در دهان شما بمانند.بنابراین جرم گیری به طور معمول و در فواصل مشخص نمیتواند به دندان ها آسیب برساند، از این جهت می توان در پاسخ به اینکه آیا جرم گیری دندان را خراب می کند جواب منفی داد.

فرآیند تشخیص جرم گیری برای دندان

برای اینکه پزشک متوجه شود که جرم گیری باعث خراب شدن دندان می‌شود یا خیر باید ابتدا تشخیص دهد که آیا این خدمات برای بیمار لازم است؟ قبل از فرآیند تمیز کردن دندان، دندانپزشک به طور کامل حفره دهان را از نظر علائم تجمع پلاک، لکه‌های غذا، بیماری لثه یا پریودنتال، پوسیدگی دندان و غیره بررسی می‌کند. تشخیص قبل از تمیز کردن دندان شامل موارد زیر است:

معاینه دندان

معاینه دهان با استفاده از پروب و آینه دندان انجام می‌شود. دندانپزشک متوجه می‌شود که چه مقدار پلاک و جرم روی سطح دندان وجود دارد. آنها همچنین علائم پوسیدگی، لکه‌های چای و قهوه و غیره را بررسی می‌کنند.

پروب لثه یا پریودنتال

پس از معاینه دندان، دندانپزشک از پروب لثه یا پریودنتال برای بررسی علائم التهاب و تحلیل لثه استفاده می‌کند. اگر بیمار لثه‌های قرمز و ملتهب همراه با خونریزی لثه داشته باشد، نشانه‌ی ابتلا به ژنژیویت و پریودنتیت است و باید همراه با جرم‌گیری، ریشه‌بندی نیز انجام دهد.

اشعه ایکس دندان

در صورتی که بیمار درد شدیدی در دندان داشته باشد، عکسبرداری با اشعه ایکس دندان ضروری است. این به دندانپزشک کمک می‌کند تا بیماری ریشه و شدت پوسیدگی دندان (در صورت وجود) را تشخیص دهد.

مراحل فرآیند تمیز کردن دندان

تمیز کردن دندان می‌تواند برای بسیاری از افراد یک فرآیند دلهره‌آور باشد، به خصوص به دلیل فوبیای عمومی در مورد کلینیک‌ها و درمان‌های دندانپزشکی رایج در جامعه ممکن است برخی تصور کنند که جرم گیری دندان را خراب می کند، با این حال، تمیز کردن دندان یک فرآیند کاملا بدون درد است و می‌توان آن را با موفقیت در کمتر از یک ساعت بدون هیچ عارضه‌ای به پایان رساند.

مراحل انجام فرآیند تمیز کردن دندان عبارتند از:

برداشتن پلاک و تارتار

با استفاده از آینه دندان به عنوان راهنما، دندانپزشک از یک جرمگیر برای برداشتن پلاک و جرم جمع شده در کنار خط لثه استفاده می‌کند. این کار را می‌توان به صورت دستی یا با دستگاهی  مخصوص انجام داد. در این مرحله ناراحتی جزئی را تجربه خواهید کرد، اما دردی وجود نخواهد داشت. در طی این فرآیند معمولاً مقدار کمی خونریزی از لثه وجود دارد، اما معمولاً ناچیز و بدون درد است.

پولیش دندان با استفاده از خمیر پولیش ساینده

پس از جرم گیری، دندان‌ها با استفاده از یک خمیر پولیش دندان ساینده، لکه‌های چای، قهوه یا مواد غذایی باقیمانده روی دندان‌ها را از بین می‌برد. این مرحله به طور کلی شبیه مسواک زدن معمولی دندان است، اما پولیش و قوام خمیر تمیز کردن می‌تواند دندان‌ها را به طور کامل تمیز کند.

علاوه بر این موارد، دندانپزشک ممکن است در صورت نیاز، از نخ دندان و فلوراید برای جلوگیری از پوسیدگی استفاده کند. در حالی که می‌توانید خودتان نخ دندان بکشید، دندانپزشکان به نخ دندان کشیدن نواحی غیر قابل دسترس و تمیز کردن نقاط سخت کمک می‌کنند. فلوراید به طور کلی به پیشگیری از پوسیدگی کمک می‌کند و در صورتی که بیمار مشکوک به پوسیدگی باشد، استفاده از فلوراید انجام می‌شود.

انواع جرم گیری دندان

بر اساس نیازهای بهداشتی دهان و دندان ، 4 نوع اصلی جرم گیری دندان وجود دارد:

جرم گیری دندان

جرم گیری یا تمیز کردن پیشگیرانه معمولاً در بیمارانی انجام می‌شود که حفره دهانی سالمی دارند و فقط به کمک جزئی در مدیریت بهداشت دهان نیاز دارند. آنها برای پلاک و لکه‌های ناخواسته روی دندان به تمیز کردن یا پولیش بسیار کمی نیاز دارند. بنابراین این نوع جرم گیری دندان را خراب نمی‌کند، چه بسا که موجب حفظ سلامتی دندان ها نیز خواهد شد.

جرم گیری دندان همراه با جرم گیری لثه

در صورتی که بیمار دارای جرم شدید اطراف لثه همراه با تحلیل لثه یا تحلیل استخوان باشد، جرم گیری و روت پلنینگ انجام می‌شود. در این روش علاوه بر تمیز کردن و صیقل دادن دندان‌ها، به صاف کردن ریشه‌ها نیز کمک می‌شود. این روش به چندین جلسه دندانپزشکی نیاز دارد و اگر بیمار درد لثه غیرقابل اجتنابی داشته باشد، ممکن است به بی حسی موضعی نیاز باشد.

دبریدمان ناخالص

معمولاً در بیمارانی که مدتی است به دندانپزشک مراجعه نکرده اند و بیماری پریودنتال شدید دارند، دبریدمان ناخالص مورد نیاز است. این روش یک فرآیند چند مرحله‌ای است که در آن دندانپزشک میزان سلامت دندان بیمار را ارزیابی می‌کند و بر اساس آن برای درمان آن برنامه‌ریزی می‌کند.

نگهداری پریودنتال

نگهداری پریودنتال در بیماران مبتلا به ژنژیویت ژنرالیزه شدید یا پریودنتیت همراه با تحرک خفیف دندان مورد نیاز است. برای جلوگیری از تحرک دندان و از دست دادن کامل دندان، بیمار باید به طور مرتب به دندانپزشک مراجعه کند.

انواع تکنیک‌های جرم گیری دندان

جرم گیری دستی

در هنگام جرم گیری دستی، دندانپزشک از ترکیبی از جرمگیرهای دستی برای تمیز کردن دندان‌ها بر اساس شکل و مکان دندان استفاده می‌کند. این کار به تلاش بیشتر دندانپزشک نیاز دارد، زمان بیشتری می‌برد و می‌تواند منجر به ناراحتی بیشتر بیمار و خونریزی لثه شود، اما به طور کلی به عنوان کامل‌ترین فرآیند تمیز کردن دندان در نظر گرفته می‌شود. بنابراین جرم گیری دستی دندان را خراب نمی‌کند، مگر اینکه دندانپزشک تجربه لازم در جرم گیری دندان را نداشته باشد.

جرم گیری التراسونیک

در جرم گیری اولتراسونیک، جرم‌گیر به موتوری متصل می‌شود که آن را با فرکانس بالا به لرزش در می‌آورد تا جرم و پلاک انباشته‌شده را از جای خود خارج کند. از آنجایی که حرکت ارتعاشی می‌تواند جرم گیری را گرم کند، به یک منبع آب متصل می‌شود تا دستگاه گرم شده را خنک کند و از آسیب به سطح دندان جلوگیری کند. این روش سریع‌تر است و باعث ناراحتی کمتری برای بیمار می‌شود اما نسبت به تمیز کردن دست دقت کمتری دارد.

بیشتر دندانپزشکان ترکیبی از جرم گیری دستی و جرم گیری اولتراسونیک را انتخاب می‌کنند، یعنی جرم گیری اولتراسونیک و سپس جرم گیری دست را برای بهترین نتیجه انجام می دهند.

مزایای تمیز کردن دندان با اولتراسونیک

تمیز کردن دندان با اولتراسونیک مزایای زیادی هم برای بیمار و هم برای متخصصی که آن را انجام می‌دهد، دارد. مدت زمان فرآیند، راحتی تکنیک و سهولت انجام آن از مزایای اصلی است. با این حال اگر این روش توسط دندان پزشک با تجربه انجام نشود جرم گیری می‌تواند دندان را خراب کند.

در زیر، مزایای جرم گیری با اولتراسونیک را می‌خوانید:

• این روش اجازه می‌دهد تا پلاک باکتریایی و تارتار را بدون آسیب رساندن به بافت دندان حذف کنید. علاوه بر این، سطوح صافی را به جا می‌گذارد که از باقی ماندن بقایای جدید جلوگیری می‌کند.
• این روش می‌تواند مقادیر زیادی تارتار را از بین ببرد و سطوح بزرگتر دندان را در مدت زمان کوتاهی تمیز کند. در مقایسه با تمیز کردن دستی، اجازه می‌دهد تا پروفیلاکسی بسیار سریعتر انجام شود.
• انجام آن نسبت به روش‌های دیگر آسان‌تر است، هنگام استفاده از ابزار اولتراسونیک، دندانپزشک نسبت به کورت نیروی کمتری برای برداشتن جرم استفاده کند و به راحتی می‌تواند به مناطق دشوار دسترسی پیدا کند.
• بر خلاف روش دستی، بیمار فقط لرزش یا ناراحتی جزئی را در طول درمان احساس می‌کند
• جریان آب، محدوده توان و فرکانس ارتعاشات نوک دستگاه در این روش تنظیم می شود. به این ترتیب می‌توان درمان را با حساسیت بیمار تطبیق داد.
• رنگدانه‌های سطحی روی دندان را می‌توان با این روش پاک کرد. بنابراین، لکه‌های چای، شراب، قهوه یا تنباکو می‌توانند پس از تمیز کردن اولتراسونیک دندان از بین بروند.
• می‌توان آن را در صورت داشتن ایمپلنت‌های تیتانیومی نیز استفاده کرد.

معایب تمیز کردن دندان با اولتراسونیک

در اولین نگاه ممکن است تصور کنید که بزرگترین ایراد این روش این است که جرم گیری دندان را می کند، اما همانطور که گفته شد این امکان وجود دارد که جرم گیری دندان را خراب کند. بنابراین فرقی نمی کند که با کدام روش جرم گیری دندان را انجام می دهید؛ بهتر است قبل از اقدام به انجام این خدمات به دنبال دندانپزشک با تجربه باشید.  تمیز کردن دندان با اولتراسونیک فواید زیادی دارد. با این حال، باید بدانید که این روش در همه موارد قابل استفاده نیست و همچنین در برخی شرایط ممکن است معایبی نیز داشته باشد؛ از جمله:

• تمیز کردن دندان با اولتراسونیک برای بیمارانی که حساسیت بیش از حد دندان دارند توصیه نمی شود. همچنین استفاده از این روش در افرادی که دارای ضربان ساز هستند امکان پذیر نیست، زیرا ارتعاشات می‌تواند بر عملکرد صحیح این دستگاه قلبی تأثیر بگذارد.
• یکی از معایب تمیز کردن اولتراسونیک دندان لرزش ناشی از دستگاه است. اگرچه این امواج قادر به از بین بردن تارتار از روی دندان‌ها هستند، اما برای دندانپزشکی که این نوع روش را به طور مکرر تکرار می‌کند، آزاردهنده می‌شوند. در دراز مدت، آسیب شنوایی می‌تواند برای این متخصصان رخ دهد.
• علاوه بر این، ارتعاشات می‌تواند مانع از بررسی دقیق دندانپزشک شود که آیا تمام پلاک‌ها و جرم‌های باقی مانده حذف شده اند یا خیر. درک جزئیات با استفاده از ابزار دستی بسیار دقیق تر است.
• پوسیدگی دندان در اثر گرم شدن در حین جرم گیری یکی دیگر از خطرات سلامتی است که با استفاده از اولتراسوند در هنگام تمیز کردن دندان همراه است. پارگی سلولی به دلیل ارتعاشات و آسیب احتمالی پلاکت در اثر کاویتاسیون نیز از خطرات جرم گیری دندان اولتراسونیک هستند.
• انتشار آئروسل‌های حاوی باکتری‌های خطرناک در طول فرآیند نیز یک نقطه ضعف است که باید در نظر گرفت. قطرات آبی که در حین تمیز کردن دندان با اولتراسونیک پراکنده می‌شوند، می‌توانند پرسنل بهداشتی را بیمار کنند.

آیا جرم گیری دندان را خراب می کند؟

آیا جرم گیری دندان را خراب می کند؟ پس از اتمام جرم گیری دندان، ممکن است برای چند روز به دلیل التهاب لثه درد و حساسیت خفیفی در لثه‌های خود داشته باشید. با رعایت نکات زیر می‌توانید آنها را مدیریت کنید:

• برای چند روز از غذاهای نرم مانند ماست، پوره سیب زمینی و غیره استفاده کنید. هنگامی که حساسیت کاهش یافت، می‌توانید به رژیم غذایی معمول خود بازگردید.
• از خوردن غذاها و نوشیدنی‌های بسیار گرم یا سرد خودداری کنید. همچنین از نوشیدن نوشابه‌های گازدار خودداری کنید.
• حداقل 4 تا 5 بار در روز و بعد از غذا دهان خود را با آب نمک ولرم بشویید.
• دندان‌های خود را به طور منظم مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. اگر لثه‌های شما بیش از حد حساس هستند، باید از مسواک نرم استفاده کنید. مطمئن شوید که از تکنیک صحیح مسواک زدن پیروی می‌کنید. اگر فکر می‌کنید به آن نیاز دارید می‌توانید از دهان شویه نیز استفاده کنید.
• از داروهای مسکن بدون نسخه استفاده کنید، اما فقط در صورت نیاز.
• چکاپ‌های منظم دندانپزشکی را انجام دهید تا مطمئن شوید که دندان‌هادر شرایط خوبی هستند.
• نیکوتین و قطران موجود در سیگار می‌تواند منجر به بیماری لثه و بهداشت ضعیف دندان شود.
• دندان‌هارا خیلی تهاجمی مسواک نزنید یا نخ دندان نکشید، زیرا این کار باعث وارد آمدن فشار بی مورد به لثه‌ها می‌شود.
• آدامس‌های بدون قند نیز می‌توانند به بهداشت دندان‌ها کمک کنند، زیرا تولید بزاق را افزایش می‌دهند. بزاق دارای خواص ضد باکتریایی طبیعی است که با باکتری‌ها مبارزه می‌کند و از بیماری لثه جلوگیری می‌کند.
• برخی از غذاها مانند هویج خام، سیب، کرفس و ذرت بو داده نیز می‌توانند به تمیز کردن دندان‌ها کمک کرده و از تجمع غذا در دندان‌ها جلوگیری کنند.

آیا جرم گیری دندان می‌تواند به دندان آسیب برساند؟

خیر، به طور کلی جرم گیری دندان را خراب نمی کند. جرم گیر دارای سطح صافی است که قادر به فرسایش مینای دندان نیست. به طور معمول، بیماران ممکن است به دلیل التهاب کمی حساسیت لثه داشته باشند، اما ظرف چند روز خود به خود برطرف می‌شود. بیماران مبتلا به بیماری پریودنتال و تحلیل استخوان ممکن است به دلیل از دست دادن لثه، عوارض شدیدتری از تمیز کردن را تجربه کنند، اما دندانپزشک به درستی بیمار را در مورد نحوه برخورد با آنها راهنمایی می‌کند تا از درد و از دست دادن دندان جلوگیری کند.

یا جرم گیری دندان دردناک است؟

جرم گیری دندان و پلنینگ ریشه می‌تواند باعث ایجاد ناراحتی شود، بنابراین یک بی حس کننده موضعی برای بی حس کردن لثه‌ها دریافت خواهید کرد. پس از درمان ممکن است کمی حساسیت داشته باشید. همچنین احتمال دارد لثه‌ها متورم شده و خونریزی جزئی نیز داشته باشید.

نحوه کاهش حساسیت بعد از عمل

خوردن غذاهای نرم (ماست یا پوره سیب زمینی) برای چند روز پس از عمل می‌تواند به کاهش حساسیت کمک کند. همچنین باید از غذاها و نوشیدنی‌های بسیار گرم یا سرد خودداری کنید.

مصرف داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن و ایبوپروفن می‌تواند التهاب را کاهش دهد و همچنین شستشو با آب نمک گرم نیز می تواند موثر باشد.

به خاطر داشته باشید مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به طور منظم باعث بهبودی و کاهش التهاب بیشتر لثه می‌شود. حداقل دو بار در روز از یک مسواک نرم و حداقل یک بار در روز از نخ دندان استفاده کنید.

یادداشت پایانی

در این مقاله تلاش کردیم به سوالات اساسی در مورد جرم گیری از جمله اینکه آیا جرم گیری دندان را خراب می کند؟ پاسخ دهیم. به خاطر داشته باشید همانطور که اشاره شد جرمگیری به طوری کلی برای سلامت دندان ها مضر نیست ،بنابراین  نمی تواند باعث خرابی دندان ها شود. اما مراجعه به دندانپزشک با تجربه و متخصص می تواند خطرات احتمالی را به طور قابل توجهی کاهش دهد.