ایمپلنت متحرک بر پایه ایمپلنت دندان یکی از راه حل‌های پزشکی برای جایگزینی دندانهای از دست رفته است. ایمپلنت‌ها از دو بخش تشکیل می‌شوند. پایه آنها جایگزین ریشه‌های از دست رفته است و تاج‌ها روی پایه نصب می‌شود. ایمپلنت‌ها انواع مختلفی دارند و به همین دلیل به روشهای مختلفی دسته‌بندی می‌شوند. در این مقاله می خواهیم به پرسش ایمپلنت متحرک چیست چه انواعی دارد و اینکه مزیت و معایب آن چیست بپردازیم. اگر کاندید انجام ایمپلنت متحرک هستید خواندن این مقاله می تواند کمک کننده باشد.
برای مطالعه کامل مقاله ایمپلنت دندان کلیک کنید.
ایمپلنت متحرک چیست؟
ایمپلنت متحرک یا پروتز متحرک متکی بر ایمپلنت (overdentures ) از روشهای جایگزینی دندانهای از دست رفته میباشد. فرد می‌تواند در مواقعی که به آنها نیازی ندارد (مثلا هنگام خواب) آنها را از دهان خود خارج کند.
بخش‌های مختلف ایمپلنت دندان
اجزای سازنده پروتز متحرک بر پایه ایمپلنت با مدل‌های ثابت، شبیه به یکدیگر است. اما تفاوت پروتز متحرک ایمپلنت با مدل‌های ثابت در قابلیت برداشتن و گذاشتن یکی از قسمت‌هاست. در ادامه بخش‌های مختلف ایمپلنت‌های دندانی را نام برده‌ایم و تفاوت مدل‌های ثابت و متحرک را نیز مشخص کرده‌ایم.
۱. فیکسچر
فیکسچر یک پیچ است که در استخوان فک کاشته می‌شود و زیر خط لثه‌ها قرار می‌گیرد. این قطعه که معمولاً از جنس تیتانیوم است نقش ریشه دندان را بازی می‌کند.
در مدل‌های متحرک، برای همه دندانها از فیکسچر استفاده نمی‌شود بلکه چند فیکسچر کافی است تا به عنوان نگهدارنده عمل کند. بقیه دندانها به هم وصل می‌شوند و به دلیل اتصال به فیکسچر‌ها استحکام کافی دارند. به دلیل عدم استفاده از فیکسچر برای تک تک دندانها امکان خارج کردن پروتز متحرک از دهان فراهم می‌شود.
۲. اباتمنت ( Abutment)
این قطعه رابطه بین فیکسچر و تاج دندان ایمپلنت شده است و نقش متصل کننده بین آنها را ایفا می‌کند. اباتمنت بالاتر از خط لثه قرار می‌گیرد.
۳. پروتز ( Prosthesis)
این بخش که در ظاهر قابل مشاهده است، همان تاج دندان است که مانند دندان واقعی به نظر میرسد. برای ساختن این قسمت از موادی مانند پرسلن یا سرامیک استفاده می‌شود. پروتزها به اباتمنت‌ها وصل می‌شوند.
وقتی گفته می‌شود که ایمپلنت دندان به صورت متحرک است به این معناست که قسمت اول و دوم آن ثابت است ولی قسمت سوم یا تاج را میتوان برای تمیز کردن یا هر هدف دیگری از دهان خارج کرد.
5 نوع ایمپلنت متحرک یا اوردنچر ایمپلنت
5 روش مختلف برای تنظیم اوردنچر وجود دارد که عبارتند از:
- اوردنچرهای پشتیبان ایمپلنت : در این پروتزها از دو تا شش ایمپلنت استفاده می شود که در استخوان فک پیچ می شوند و می توان آنها را برای خواباندن و تمیز کردن برداشت.
- اوردنچرهای ثابت با پشتیبانی از ایمپلنت: این اوردنچرها با پیچ در جای خود قفل می شوند و قابل برداشتن نیستند. شما آنها را مانند دندان های طبیعی تمیز می کنید.
- اوردنچرهای پشتیبان ایمپلنت با میله: در این اوردنچرها از میله ای استفاده می شود که به ایمپلنت ها متصل می شود تا دندان مصنوعی روی آن قرار گیرد.
- پروتزهای اوردنچر با پشتیبانی از ایمپلنت نگهدارنده توپ: در اوردنچر نگهدارنده توپ از تکیه گاه های توپی شکلی استفاده می شود که ایمپلنت ها را به دندان مصنوعی متصل می کنند.
- اوردنچر پارتیل: اینها اوردنچرهایی هستند که فقط چند دندان از دست رفته را جایگزین می کنند. ریشه‌های دندان را با ایمپلنت‌های دندانی جایگزین می‌کند تا اوردنچر جزئی بتواند روی آنها چسبیده و ظاهر طبیعی‌تری برای دندانهای شما ایجاد کند.
ایمپلنت متحرک چگونه کاشته می‌شود؟
کاشت ایمپلنت متحرک در سه مرحله انجام می‌شود و در ابتدا فیکسچر با عمل جراحی به استخوان فک وصل می‌شوند.
بعد از مرحله اول شما باید بین ۳ تا ۴ماه صبر کنید تا بافت لثه و فک در سطح سلولی روی ایمپلنت رشد کند. در این مرحله بدن، پایه ایمپلنت را بخشی از استخوان فک می‌شناسد. جنس پایه‌ها معمولا با بدن سازگار است. اما در برخی از بیماران، بدن این پیوند را پس می‌زند.
پروتزها نیز باید متناسب با فرم دندانهای اصلی، لثه و فک بیمار ساخته شوند تا ظاهری طبیعی ایجاد کنند. به دلیل حساسیت این فرآیند ممکن است ساخت پروتزها تا یک ماه نیز طول بکشد.
در مرحله آخر تاج‌ها به پایه‌ها وصل می‌شوند و نگرانی از بابت لیز خوردن و در آمدن آنها هنگام غذا خوردن و تکلم وجود ندارد. این دندانها را می‌توانید به صورت اختیاری برای تمیز کردن و غیره از دهان خود خارج کنید.
ایمپلنت متحرک برای چه کسانی مناسب هستند؟
اوردنچرها (پروتز متحرک متکی برایمپلنت) برای کسانی که با دندانهای مصنوعی که به شیوه قدیمی درست می‌شوند، مشکل دارند و نمی‌توانند به راحتی با آنها غذا بخورند و تکلم کنند، بسیار مناسب است.
همچنین کسانی که می‌خواهند بعد از صرف غذا دندانهای خود را در بیاورند و تمیز کنند، کاندید مناسبی برای استفاده از ایمپلنت‌های متحرک هستند.
توجه داشته باشید که در ایمپلنت متحرک لثه و استخوان‌های آن تخریب نمی‌شوند. بنابراین افرادی که از توده استخوانی کافی برای ایمپلنت ثابت برخوردار نیستند، می‌توانند از این نوع ایمپلنت‌ها استفاده کنند.
به طور کلی برای اینکه تشخیص داده شود یک فرد کاندیدای مناسبی برای این نوع کاشت به شمار می‌رود یا خیر، باید با پزشک متخصص در این زمینه مشورت کرد. پزشک به دقت تمام جزئیات را بررسی و بهترین جایگزین برای دندانهای از دست رفته را به فرد پیشنهاد می‌کند.
تفاوت بین ایمپلنت متحرک با ایمپلنت ثابت و دندان مصنوعی چیست؟
در دندانهای مصنوعی سنتی، برای نگه داشتن دندانها در جای خود از چسب استفاده می‌شد. اما برای نگه داشتن پروتز متحرک از ابزارهای نوین کاشت استفاده می‌شود. بنابراین خطر جدا شدن پروتزها هنگام غذا خوردن یا صحبت کردن وجود ندارد.
در ایمپلنت نوع ثابت استخوان‌های فک باید از بافت متراکم‌تری برخوردار باشند تا بتوانند ایمپلنت را در خود نگه دارند. ولی در مورد ایمپلنت متحرک چنین نیست. بنابراین این نوع کاشت، برای کسانی که استخوان‌های فک آنها تحلیل رفته است گزینه مناسبی محسوب می‌شود.
مهم‌ترین تفاوت بین پروتز ثابت و متحرک برپایه ایمپلنت در این است که در ایمپلنت متحرک فقط چند عدد پیچ در فک گذاشته می‌شود. بقیه دندانها روی ریشه قرار نمی‌گیرند، آنها به هم می‌چسبند. اما در ثابت تعداد پایه ها باید افزایش یابد. بنابراین پروتز ثابت متکی بر ایمپلنت فرآیند پیچیده‌تری دارد.
مزایای ایمپلنت متحرک چیست؟
بعد از پرسش ایمپلنت متحرک چیست نوبت به سوال درباره مزایای آن میرسد. ایمپلنت متحرک مزایای زیادی دارد که باعث می‌شود افراد بسیاری بخواهند از آن استفاده کنند. در ادامه به مزیت‌های آن اشاره کرده‌ایم.
- ایمپلنت متحرک نسبت به دندانهای مصنوعی قدیمی ثبات بیشتری دارند و احتمال شکستن یا شل شدن دندانها هنگام صحبت کردن بسیار پایین است.
- آنها توانایی جویدن را افزایش می‌دهند و شما می‌توانید چیزهای سفت و چسبنده هم بخورید.
- آنها نسبت به دندانهای مصنوعی راحت‌تر هستند و ظاهر طبیعی‌تری هم دارند.
- در مدل‌های متحرک استخوان فک حفظ می‌شود و از تحلیل رفتن بیش از اندازه آنها پیشگیری خواهد شد.
معایب ایمپلنت متحرک چیست؟
برخی موارد وجود دارند که باعث می‌شوند کاشت ایمپلنت متحرک برای بیماران چالش برانگیز باشد. این موارد نقطه ضعف به شمار نمی‌روند و معمولا مشکل جدی برای بیماران ایجاد نمی‌کنند. اما آگاهی از آنها برای تصمیمگیری درمورد کاشت لازم است.
ایمپلنت متحرک نیاز به جراحی دارد. این عمل هم با بی‌حسی موضعی در قسمت لثه و فک انجام می‌شود تا پزشک بتواند ایمپلنت را در قسمت‌های مختلف قرار بدهد.
هزینه ایمپلنت متحرک نسبت به دندان مصنوعی بیشتر است. معمولا بیمه هم آن را تحت پوشش قرار نمی‌دهد. چرا که کاشت ایمپلنت یک روش زیبایی به شمار می‌رود.
بسته به مقدار فرسایش دندان یا لثه ممکن است برای پشتیبانی از ایمپلنت به پیوند استخوان نیاز داشته باشید. این موضوع باعث طولانی شدن روند بهبودی می‌شود.
ایمپلنت‌های متحرک هم در طول زمان دستخوش تغییر و خرابی می‌شوند و ممکن است نیاز به تعویض یا سفت کردن داشته باشند. البته با رعایت نکات مراقبتی آنها تا چندین سال و حتی تا آخر عمر کاربردی خواهند بود.
ایمپلنت ثابت بهتر است یا متحرک؟
در پاسخ به این سوال، باید بگوییم که هر شیوه معایب و مزایای خاص خود را دارد، ایمپلنت ثابت، در ظاهر مانند دندانهای طبیعی به نظر میرسد ولی هزینه آن از ایمپلنت متحرک بیشتر است. همچنین همانطور که گفتیم، برای انجام آن به تراکم استخوانی بیشتر و سالم‌تری نیاز است تا فک بتواند ایمپلنت‌ها را در خود نگه دارد.
ایمپلنت متحرک می‌توانند به راحتی تمیز شوند و هزینه کمتری هم دارند. اما شاید برخی افراد با ظاهر آن چندان احساس راحتی نکنند، چرا که شباهت آنها به دندان های مصنوعی قدیمی بیشتر است. آنها همچنین می‌توانند به عنوان پشتیبان برای استخوان‌های تحلیل رفته فک باشند. اما دندان مصنوعی چنین ویژگی ندارد.
بنابراين میتوان گفت انتخاب بین مدل متحرک و ثابت این کاشت‌ها به هدف شما، میزان تراکم و سلامت استخوان و فک، تصمیم پزشک و بودجه مالی شما بستگی خواهد داشت.
چگونه از ایمپلنت‌ها مراقبت کنیم؟
برای اینکه کاشت‌ها مدت زمان بیشتری کاربردی باشند و آسیب نبینند، به مراقبت نیاز دارند. مراقبت از آنها چندان پیچیده نیست و شباهت‌هایی به مراقبت از دندانهای اصلی دارد. در ادامه به نکات مهم در این زمینه اشاره کرده‌ایم.
- اگر تازه ایمپلنت کرده‌اید و دندانهای هنوز در جای خود ننشسته‌اند، بسیار مهم است که هر روز لثه‌ها، زبان و سقف دهان خود را قبل از گذاشتن دندانها با یک مسواک نرم بشویید.
- هر بار که پروتزها را برای خارج کردن غذا و غیره دندانها را از دهان خارج می‌کنید، آنها را بشویید.
- از مسواک‌های نرم و مخصوص برای خارج کردن ذرات از سطح دندانها استفاده کنید.
- هنگامی که برای مدت طولانی دندانها را از دهان خارج کرده‌اید (مثلا موقع خواب)، آنها را در یک ظرف آب قرار دهید.
نکاتی برای افزایش طول عمر اوردنچر متحرک با پشتیبانی از ایمپلنت دندانی
بلافاصله پس از جراحی ایمپلنت، توصیه می شود از خوردن هر گونه غذای سفت که می تواند در طول دوره بهبودی به ایمپلنت شما آسیب برساند، خودداری کنید. رژیم غذایی نرم به مدت 7 روز توصیه می شود و تا 12 هفته پس از جراحی باید مراقبت های ویژه ای انجام شود.
تمیز کردن اوردنچر
درک نحوه تمیز کردن دندان مصنوعی یا اوردنچر بسیار مهم است. به طور معمول، پروتزها تا 10 برابر نرم‌تر از دندانهای طبیعی هستند و استفاده از پاک‌کننده‌های مخصوص دندان مصنوعی که دارای فرمولاسیون کم ساینده هستند، 99.9 درصد از باکتری‌های ایجاد کننده بو را از بین می‌برد و به حذف پلاک و لکه‌ها کمک می‌کند.
مسواک زدن
درست مانند دندان های طبیعی شما، سلامت طولانی مدت اوردنچر و ایمپلنت های دندانی آن به میزان مراقبت شما از آنها بستگی دارد. نکته مهم در مورد اوردنچر متحرک این است که می توانید راحت تر از دندان های طبیعی خود از آن مراقبت کنید! با روال منظم، این تمیز کردن به شما کمک می کند تا از تجمع پلاک جلوگیری کنید. در زمان استفاده از مسواک، به نواحی مانند کناره های ایمپلنت دندانی خود توجه ویژه ای داشته باشید، زیرا اغلب در این مکان غذا و پلاک جمع می شود.
برای اوردنچر (یا پروتز) متحرک از یک برس دندان مصنوعی استفاده کنید – یک برس دندان مصنوعی با طراحی ارگونومیک هوشمندانه که دارای یک دسته بزرگ و آسان برای کنترل بیشتر است. برس های دندان مصنوعی دارای دو سر برس هستند و برخی حتی دارای یک نوک پولیش لاستیکی در پایین دسته هستند که به صیقل دادن سطح دندان مصنوعی کمک می کند تا لکه هایی مانند قهوه و تنباکو را از بین ببرد. موهای نرم بلند چند تایی برای تمیز کردن خارجی موثر هستند. از سرهای مختلف برس برای تمیز کردن پروتز خود استفاده کنید.
قرص دندان مصنوعی
برخلاف برخی از خمیردندان ها، قرص های پروتز دارای فرمول غیر سایشی هستند، بنابراین بدون خراش تمیز می شوند و مکان های کمتری برای رشد باکتری های ناخواسته باقی می گذارند. برای تمیز کردن عمیق پروتزهای خود، از قرص های دندان مصنوعی استفاده کنید، با این مراقبت می توانید تا 99.9 درصد از رشد باکتری های ایجاد کننده بو جلوگیری کنید. زمانی که این قرص ها طبق دستورالعمل استفاده می شود، به حذف لکه های سخت و کاهش پلاک کمک می کند. همچنین برای کسانی که ترجیح می دهند دندان مصنوعی خود را یک شب خیس نکنند، گزینه های قرص «اکسپرس» یا «3 دقیقه ای» نیز وجود دارد.
برس های بین دندانی
اطمینان حاصل کنید که مسواک های بین دندانی را به عنوان بخشی از روال نگهداری ایمپلنت دندانی خود قرار داده اید. از این برس‌های کوچک میتوان برای حذف تکه‌های غذا و پلاک از اطراف ایمپلنت استفاده کرد و احتمال تجمع و بیماری لثه را کاهش داد.
دهانشویه
همراه با تمیز کردن منظم، دهانشویه ضد میکروبی به کاهش و از بین بردن باکتری های تجمع یافته در اطراف ایمپلنت دندان کمک می کند.
حفظ سلامت دهان ودندان
حفره دهان از بقیه بدن شما جدا نیست. این تصور نادرست است که اگر سلامت سیستمیک و رفاه عمومی به خطر بیفتد، سلامت دهان و ایمپلنت های دندانی شما تحت تأثیر قرار نمی گیرند. بدن شما به عنوان یک سیستم کامل عمل می کند و باید بر این اساس از دارایی شماره یک خود مراقبت کنید. اگر می خواهید سلامت ایمپلنت دندان خود را به حداکثر برسانید، مطمئن شوید که در سلامتی کامل هستید و از خود مراقبت می کنید. دوام ایمپلنت شما نه تنها به حفظ سلامت دهان شما ، بلکه به انتخاب سبک زندگی شما به طور کلی بستگی دارد. یکی از عوامل اصلی که می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در ایمپلنت های دندانی شما (و بهداشت کلی دهان) شود، سیگار کشیدن است.
ویزیت منظم دندانپزشکی
به معاینات منظم دندانپزشکی و قرار ملاقات با متخصص بهداشت متعهد شوید.، چراکه به دندانپزشک شما کمک می کند تا پیشرفت ایمپلنت های شما را نظارت کند.
توصیه دندانپزشک را جدی بگیرید
مهمتر از همه، به توصیه های دندانپزشک خود در مورد نحوه نگهداری از ایمپلنت های دندانی خود توجه کنید. چه پرهیز از برخی مواد غذایی در طول فرآیند بهبودی یا پیروی از یک روال تمیز کردن خاص باشد، توصیه دندانپزشک شما ضروری است.
اهمیت متخصص دندانپزشکی
مانند تمام روش های جراحی دندان، صلاحیت، تخصص و تجربه دندانپزشک انجام دهنده برای اطمینان از قرار دادن موفقیت آمیز ایمپلنت دندان و به حداقل رساندن خطر شکست مهم است. یک متخصص دندانپزشکی متخصص دندانپزشکی بسیار ماهر است که می‌تواند نتیجه مطلوب درازمدت را برای شما فراهم کند.
نتیجه گیری
در این مقاله درباره ایمپلنت متحرک چیست چه مزایا و معایبی دارد و اینکه چگونه میتوان از آن مراقبت کرد توضیحاتی را در اختیارتان قرار دادیم. به خاطر داشته باشید که یک پزشک خبره می‌تواند ایمپلنت متحرک را به گونه‌ای بکارد که بیشترین شباهت را به دندانهای طبیعی داشته باشد و همچنین مدت زیادی بدون آسیب باقی بماند. دکتر مهدی سزاوار متخصص جراحی دهان، فک و صورت هستند. ایشان می‌توانند ساختار فک شما را به صورت کامل بررسی کنند و بهترین ایمپلنت را بکارند. برای مشاوره یا رزرو نوبت ملاقات می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی موجود در سایت اقدام کنید.
سوالات متداول درباره
آیا پروتزهای پشتیبان ایمپلنت باید در شب برداشته شوند؟
پروتزها باید در شب برداشته شوند و تمیز شوند. پیوست ها و یا نوار نیز باید تمیز شوند. دندانپزشک شما دستورالعمل هایی را در مورد نحوه تمیز کردن آنها به شما می دهد.
تفاوت بین دندان مصنوعی اوردنچر و پروتز متکی به ایمپلنت چیست؟
اوردنچرهای متحرک، پروتزهایی هستند که برای تمیز کردن و خواب راحت برداشته می شوند، در حالی که پروتزهای ثابت با تکیه گاه ایمپلنت به طور دائم در دهان ثابت هستند و باید مانند دندان های معمولی تمیز و نگهداری شوند.
ماندگاری پروتزهای تحت حمایت ایمپلنت چقدر است؟
حدود 95 درصد از بیمارانی که اوردنچر ایمپلنت دریافت می‌کنند به مدت 10 تا 20 سال نیازی به جایگزینی ندارن، حتی برخی از آنها تا 25 سال ماندگاری دارند. در نتیجه این ماندگاری بسیار بیشتر از سایر گزینه های پروتز انفرادی یا ایمپلنت است که فقط 5 تا 15 سال دوام می آورند. در حالی که این مدت زمان قابل توجهی است، ترکیب آنها محصولی بسیار بادوام تر ایجاد می کند که بسیار طبیعی تر به نظر می رسد.
آیا شما کاندیدای اوردنچر ایمپلنت هستید؟
هنگامی که رشد فک شما به پایان رسید، بیشتر بزرگسالان می توانند ایمپلنت دندان دریافت کنند. بر اساس شرایط سلامتی و پزشکی استثناهایی وجود دارد که ممکن است اثربخشی درمان را کاهش دهد یا خطرات احتمالی ایجاد کند. با این حال، جدا از این موارد نادر، اکثر بیماران نتایج فوق العاده ای را مشاهده می کنند که مزایای آن بسیار بیشتر از خطرات است.
منابع:
