فک درد عصبی: بسیاری از افراد هربار نگرانی بیش از حد دارند، فک درد عصبی را تجربه میکنند. اما به دلیل عدم آگاهی از اینکه اضطراب هم میتواند باعث این درد شود، تصور میکنند مشکل از جای دیگری است. البته درد فک ممکن است علتهای دیگری نیز داشته باشد. در این مقاله قصد داریم به درد این عضو که به دلیل استرس ایجاد میشود، صحبت کنیم.
استرس توسط طیف وسیعی از عوامل ایجاد میشود. ممکن است استرسهای عاطفی یا روانشناختی در زندگیمان داشته باشیم، استرسهای محیطی مانند قرار گرفتن در معرض سموم یا آلودگی، استرس وضعیتی ناشی از نحوه قرارگیری در هنگام کار، خواب یا ورزش، استرس تغذیهای ناشی از چیزهایی که مصرف میکنیم، یا استرس دهان و دندان. مسائل و در حالی که بدن ما برای مقابله با استرس کوتاه مدت طراحی شده است، استرس طولانی مدت یا مزمن میتواند عواقب سلامتی زیادی داشته باشد.
برای مطالعه تمام نکات جراحی فک کلیک کنید.
فک درد عصبی یا درد عصبی در فک، ممکن است ناشی از تحریک یا آسیب به عصبهای موجود در ناحیه فک باشد. درد عصب فک، معمولاً بهصورت تیرکشیدن یا سوزش در فک و دندانها احساس میشود، و میتواند بسیار شدید و ناتوانکننده باشد. علتهای مختلفی میتواند منجر درد عصبی در فک و دندان شود، از جمله فشار روی عصب، عفونتهای دندانی، یا آسیبهای فیزیکی. برای مدیریت و کاهش درد عصب فک، مشاوره با دندانپزشک یا متخصص درد عصبی ضروری است.
استرس چگونه روی دندانها و فک ما تاثیر می گذارد؟
در طی تجربیات استرس زا، غدد آدرنال ما هورمونهای استرس آدرنالین و کورتیزول را ترشح می کنند تا پاسخ «جنگ یا گریز» سیستم عصبی ما را تسهیل کنند. با این حال، اگرچه در طول یک تجربه استرسزای حاد مفید است، اما اگر برای مدت طولانی در معرض این هورمونها قرار بگیریم، میتوانند بر حافظه و یادگیری ما تأثیر منفی بگذارند و همچنین حساسیت ما را به افسردگی افزایش دهند.
استرس همچنین اثرات جدی بر سلامت دهان و دندان ما دارد که با سلامت عمومی ما نیز مرتبط است. در اینجا برخی از راه هایی که استرس میتواند بر سلامت دهان و دندان ما تأثیر بگذارد آورده شده است:
پوسیدگی دندان
فک درد عصبی و استرس با پوسیدگی دندان مرتبط است، زیرا باعث میشود بدن ما مواد معدنی محافظ را دفع کند و محیط اسیدی، مملو از باکتری و ایجاد حفره در دهان را افزایش دهد.
جدا از این اثر فیزیولوژیکی غیرارادی، ما اغلب با انتخاب رژیم غذایی نامناسبی که هنگام استرس انجام می دهیم، شانس پوسیدگی دندان را افزایش می دهیم. زمانی که استرس داریم، اغلب سعی میکنیم با روی آوردن به غذاهای آرام بخش که اغلب مواد قندی مانند شکلات یا شیرینی هستند، علائم خود را کاهش دهیم، یا سعی میکنیم به طور مصنوعی با الکل خلق و خوی خود را تقویت کنیم یا از محرکهایی مانند کافئین یا نیکوتین استفاده کنیم. همه این محصولات نه تنها به خودی خود برای دندانهای ما مضر هستند، بلکه به جای کاهش استرس، در نهایت با افزایش سمیت و التهاب در بدن و در نتیجه افزایش استرس فیزیولوژیکی که تجربه می کنیم، آن را بدتر می کنند.
بیماری لثه
تحقیقات علمی گسترده نشان داده است که بین بیماری لثه و تجربه احساسات منفی ارتباط وجود دارد و با افزایش شدت احساسات منفی، شدت بیماری لثه افزایش مییابد.
تصور میشود که ارتباط بین استرس و بیماری لثه به این دلیل است که وقتی افراد تحت استرس قرار می گیرند، ممکن است بهداشت دهان خود را نادیده بگیرند، مسواک زدن را فراموش کنند یا به دندانپزشک خود مراجعه نکنند. از آنجایی که استرس مزمن سیستم ایمنی بدن شما را مختل میکند، میتواند منجر به التهاب مزمن لثه شود که منجر به بیماری لثه میشود. آسیبی که استرس مزمن به لثهها وارد میکند، میتواند پایههای نگهدارنده دندانها را شل کند، به استخوان نگهدارنده آسیب برساند و منجر به از دست دادن دندان شود.
هنگامی که بیماری لثه شدید است، عفونت کنترل نشده همراه با آن میتواند خطر ابتلا به طیف وسیعی از مشکلات جدی دیگر را افزایش دهد، از موارد جزئی (مانند سرماخوردگی مزمن) تا عمده (بیماری قلبی، بیماری خودایمنی، سرطان و … بیشتر).
دندان قروچه (سوز کردن)
اصطلاح فنی برای زمانی که فکهای خود را فشار می دهید دندان قروچه است. در حالی که علل مختلفی برای دندان قروچه وجود دارد، یکی از دلایل آن استرس است. دندان قروچه معمولاً زمانی رخ می دهد که شما خواب هستید، اگرچه ممکن است در هنگام بیداری نیز رخ دهد.
علائم دندان قروچه شامل فک درد عصبی، گوش درد یا سردرد در نزدیکی مفصل فک، مشکلات باز و بسته شدن فک، افزایش حساسیت یا فرسودگی مینای دندان است. وقتی دندان قروچه شدید باشد، در واقع میتواند باعث شل شدن پایههای دندان و افتادن دندانها شود. در حالی که استرس میتواند منجر به دندان قروچه شود، تمام دندان قروچهها ناشی از استرس نیست. برخی از دادهها نشان می دهد که یک پایه ژنتیکی وجود دارد. درمان دندان قروچه میتواند شامل توصیه دندانپزشک شما به تمرینات فک یا تجویز محافظ دهان برای کمک به محافظت از دهان باشد.
اختلالات مفاصل در لثه – اختلالات TMJ
هنگامی که استرس باعث فشردن مکرر فک شما میشود، میتواند منجر به اختلالات گیجگاهی فکی (TMD) شود که مفاصل لثه را درگیر میکند. اختلالات TMD منجر به فک درد عصبی مزمن فک میشود. هنگامی که اختلالات TMD درمان نشود، میتواند تأثیر عمده ای بر سلامت دهان و دندان ما داشته باشد.
چرخه معیوب استرس و سلامت دهان
استرس و سلامت دهان و دندان یک چرخه معیوب است. تجربه استرس میتواند علت بسیاری از مشکلات دندان، دهان، لثه یا فک باشد، اما تجربه مشکلات دهان و دندان میتواند منجر به استرس بیشتر شود که سپس مشکلات را تشدید میکند. بنابراین بسیار مهم است که با منابع استرس در زندگی خود کنار بیایید، قبل از اینکه فرصتی برای تأثیرگذاری بر سلامت دهان و دندان شما داشته باشند. و اگر استرس قبلاً باعث ایجاد مشکلات سلامت دهان و دندان برای شما شده است، بسیار مهم است که با دندانپزشک خود همکاری کنید تا نحوه درمان موفقیت آمیز آنها و اقدامات پیشگیرانه بیشتر را بیابید تا خود را در این چرخه بی پایان استرس و دهان ضعیف گیر نکنید. سلامتی.
علاوه بر مراجعه به پزشک عمومی برای مراقبت از سلامت جسمانی خود و دریافت ارجاع برای درمان روانشناختی مورد نیاز برای مقابله با استرس مزمن، ضروری است که به طور منظم به دندانپزشک خود برای معاینات روتین مراجعه کنید.
علت ایجاد فک درد عصبی چیست؟
استرس میتواند بر قسمتهای مختلف جسم انسان تأثیر داشته باشد. افراد مضطرب معمولا دندانهای خود را محکم روی هم فشار میدهند. آنها عضلات صورتشان را منقبض میکنند و مفصل فک تحت فشار قرار میگیرد. این موضوع ممکن است در کوتاه مدت مشکلی ایجاد نکند. اما به خصوص در افرادی که سطح استرس بالایی را تجربه میکنند، بعد از مدتی باعث فک درد عصبی میشود. این درد ممکن است به سایر نقاط سر نیز منتقل شود. بعنی بیمار درد دندان یا سر را نیز تجربه میکند.
در صورتی که افراد به فشردن دندانهای خود روی هم ادامه دهند، به این کار عادت میکنند و کم کم به صورت ناخودآگاه هنگام استرس این کار را انجام میدهند. این عادت غلط طیف گستردهای از مشکلات مختلف را ایجاد میکند. حتی ممکن است این کار باعث ایجاد سایر اختلالات فک نیز باشد.
علائم اختلالات فک که به دلیل استرس ایجاد میشود
بسیاری از افراد با فک درد عصبی آشنا نیستند. بنابراین تصور میکنند که این موضوع بیدلیل اتفاق افتاده است. به همین دلیل به آن توجهی نشان نمیدهند و تا زمانی که آنها را با مشکل جدی مواجه نکند، برای درمان آن اقدام نمیکنند. پیگیری اختلالات فک در مراحل ابتدایی اهمیت بسیاری دارد. فک درد عصبی علاوه بر درد نشانههای دیگری نیز دارند که در ادامه به آنها اشاره کردهایم.
- استخوانها و مفاصل فک هنگام باز و بسته شدن صدا میدهند.
- گاهی اوقات فک کامل باز نمیشود و قفل میکند.
- خوردن خوراکیهای سفت مانند آجیل یا سیب سخت است.
- درد ضربانی در فک وجود دارد و با برخورد کوچکترین ضربه درد میگیرد.
- فرد احساس میکند عضلات صورتش خسته هستند.
- صورت و فک به سرما حساس شدهاند.
فک درد عصبی ممکن است در سر، گوش و گردن نیز احساس شود. همچنین ممکن است بیمار به خوبی نتواند غذاهای جامد را بخورد و با کاهش وزن و سوء تغذیه مواجه شود.
چگونه میتوان ازفک درد عصبی پیشگیری کرد؟
مهمترین راهکار برای پیشگیری از این مشکل کنترل استرس است. شما باید بتوانید هنگام نگرانی، آن را کنترل کنید. تمرینات یوگا، تنفس دیافراگمی، نوشیدن آب و… میتوانند در کاهش استرس موثر باشند. البته هر فرد متد خاصی نیز برای آرامش خود میشناسد. هنگامی که مضطرب هستید، حتما از آن روش استفاده کنید.
راهکار بعدی این است که هنگام نگرانی واکنشهای خود را کنترل کنید. به عنوان مثال اگر زمانی که مضطرب هستید، دندانهای خود را روی هم فشار میدهید، سعی کنید این کار را انجام ندهید. میتوانید آن را با تنفس عمیق جایگزین کنید. این کار هم باعث آرامش شما میشود و هم فک درد عصبی به وجود نمیآید.
سایر کارهایی که میتوانید برای پیشگیری از فک درد عصبی مورد استفاده قرار دهید را در ادامه بیان کردهایم.
- اگر نمیتوانید برای مشکل خود کاری بکنید، آن را رها کنید و حرص نخورید.
- سبک زندگی سالمی داشته باشید. فراموش نکنید که خواب و تغذیه سالم و کافی در آرامش شما و به دنبال آن کاهش استرسهایتان نقش دارند.
- هنگام نشستن دست خود را زیر چانه نگذارید.
- در صورتی که به اضطراب بیش از حد مبتلا هستید، حتما با روانپزشک مشورت کنید.
- آنچه باید در مورد جراحی فک و مراقبتهای بعد از آن بدانید
آیا فک درد عصبی قابل درمان است؟
بله. شما مجبور نیستید تمام زندگی خود را با فک درد عصبی بگذرانید. در ادامه راهکارهایی برای حل این مشکل ارائه خواهیم داد.
- هر موقع متوجه شدید در حال فشردن دندانهای خود روی هم هستید، این کار را متوقف کنید. به یاد داشته باشید که در حالت عادی باید لبهایتان روی هم و دندانهای بالا و پایین جدا از هم باشند.
- بخش اعظمی از رژیم غذایی خود را به غذاهای نرم اختصاص دهید.
- از خوردن موادی که به جویدن زیاد نیاز دارند خودداری کنید. آدامس نیز نجوید.
- قبل از خواب کمپرس گرم را روی صورت خود قرار دهید تا به نرم شدن مفاصل فکتان کمک کنند.
- اگر شبها به صورت ناخودآگاه دندانهای خود را روی هم فشار میدهید و منقبض میکنید، حتما از محافظ شبانه دهان استفاده کنید
به سبک زندگی سالم بازگردید
به یاد داشته باشید که اولین کار برای از بین بردن فک درد عصبی، حذف علت آن است. بنابراین بیمار در ابتدا باید آرامش را تمرین کند. در گام اول این تمرین نیز باید به سمت سبک زندگی سالم پیش رفت. اقداماتی که میتوان برای سبک زندگی سالم انجام داد را در ادامه بیان کردهایم.
- روزانه ۶ الی ۸ ساعت خواب کافی و باکیفیت داشته باشید.
- مصرف گیاهان و میوهها را در رژیم غذایی خود فراموش نکنید.
- آب کافی بنوشید.
- از نوشیدن بیش از حد نوشیدنیهای دارای کافئین و انرژیزاها خودداری کنید.
- مصرف الکل و استعمال دخانیات را کاهش دهید یا متوقف کنید.
تکنیکهای کاهش استرس
این بخش به حوزه روانشناسی و روانپزشکی ارتباط بیشتری دارد. اما از آنجایی که کاهش اضطراب به درمان فک درد عصبی کمک میکند؛ چند تکنیک ساده و کاربردی را در ادامه بیان میکنیم.
- هم جسم و هم ذهن خود را با تمرینات مناسب درگیر کنید. تمرینات ورزشی برای جسم و مدیتیشن برای ذهن کاربردی است.
- فضا را با عود، نور ملایم و… آرامش بخش کنید.
- در مورد چیزی که باعث اضطراب و عصبانیت شما شده است بنویسید.
- با افرادی که دوستشان دارید، زمان بگذرانید.
- بخندید.
- به شرایطی که مطابق با میلتان نیست، نه بگویید.
- کارهایتان را به آخرین لحظه موکول نکنید.
- به موسیقی آرامبخش گوش کنید.
این راهکارها تأثیر مستقیم در درمان درد فک ناشی از استرس ندارند. اما میتوانند اضطراب شما را کم کنند که این موضوع تأثیر مستقیم در سلامت جسمی و روانی شما خواهد داشت.
درد عصب فک، از شایعترین دردهای مزمن دهان است، که میتواند بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد. فک درد عصبی معمولاً به دلیل تحریک یا آسیب به عصبهای فک ایجاد میشود. فک درد عصبی میتواند شامل درد مداوم یا تیر کشنده در ناحیه فک، صورت، گوشها، یا حتی سردردهای مکرر باشد، در مطالعهای که توسط دکتر نادر و همکارانش در دانشگاه هاروارد در سال 2021 انجام گرفت، نشان داده شد که درمانهای بهموقع فک درد عصبی، میتوانند در کاهش درد عصبی در فک و دندان مؤثر باشند.
جمع بندی
در این مقاله فک درد عصبی را بررسی کردیم. اما نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که همه دردهای فک بخاطر استرس ایجاد نمیشوند. به همین دلیل شناخت علت آن اهمیت بسیاری دارد. بهترین متخصص جراحی دهان، فک و صورت میتواند به شما در تشخیص علت فک درد عصبی کمک کند. توصیه میشود ابتدا برای تشخیص دقیق علت به پزشک مراجعه کنید و سپس متد مناسب برای درمان را در پیش بگیرید. دکتر مهدی سزاوار متخصص جراحی دهان، فک و صورت هستند که میتوانند در این زمینه به شما کمک کنند. برای رزرو نوبت ویزیت یا مشاوره میتوانید از طریق راههای ارتباطی درج شده در سایت دکتر سزاوار استفاده کنید.
منابع
https://www.medibank.com.au/livebetter/be-magazine/wellbeing/stress-can-cause-jaw-pain-relieve/
https://www.shelteringarms.com/6-tips-reduce-stress-induced-jaw-pain/
https://www.healthline.com/nutrition/16-ways-relieve-stress-anxiety